Zawartość cukru w buraku cukrowym i wysokość masy pojedynczego korzenia buraka można podnieść m.in. stosując odpowiednio biologicznie dobrane fungicydy oraz precyzyjne podejście do nawożenia dolistnego.

Dbając o ochronę przed chorobami, dbamy o plon

Do najgroźniejszych chorób grzybowych występujących na plantacjach produkcyjnych możemy zaliczyć chwościk buraka oraz brunatną plamistość liści. To na tych chorobach w głównej mierze powinien się skupić każdy plantator. Rzadziej spotykanymi są rdza czy też mączniak prawdziwy.

W ostatnich latach wzrost nasilenia chwościka burakowego spowodowany został m.in. przez:

• przyorywanie porażonych liści (pierwotne źródło infekcji)
• uprawę buraka w krótkich rotacjach (2-3 lata)
• przebieg warunków pogodowych (wysokie temperatury w miesiącach czerwiec-sierpień)
• koncentrację uprawy w rejonach cukrowni.

W przypadku silnego porażenia zniszczeniu ulega do 80% rozety liściowej (zielone pozostają jedynie liście sercowe). Reakcją obronną rośliny jest odbudowywanie aparatu liściowego, co prowadzi do wydłużania się głowy buraka. Wynikiem tego jest:

• spadek plonu korzeni (do 40%),
• spadek plonu cukru (do 3%),
• pogorszenie wartości przerobowej surowca
• zwiększenie podatności korzeni na zgniliznę kopcową.

Dlatego bardzo istotnym elementem prawidłowej agrotechniki na plantacjach buraka cukrowego jest właściwe zapobieganie występowaniu chorób grzybowych.

Odpowiednia substancja w odpowiednim terminie

Zaczynając od stosowania pierwszych zabiegów fungicydowych w uprawie buraka cukrowego, musimy zwrócić szczególną uwagę na termin zabiegu oraz rodzaj substancji aktywnej, jaką zastosujemy na danego patogena. Nieumiejętny dobór substancji czynnych do walki z chwościkiem przynosi więcej szkód niż pożytku. Może on prowadzić też do powstania szczepów grzybów odpornych na stosowane fungicydy. W ostatnich latach zaobserwowano między innymi powstanie odporności populacji Cercospora beticola (chwościk buraka) na fungicydy z grupy benzymidazoli. Co więcej, odporność tego grzyba na fungicydy triazolowe jest zróżnicowana regionalnie.

Przegląd fungicydów na chwościka i brunatną plamistość liści

Obecnie najmocniej działającą substancją zwalczającą chwościka jak i brunatną plamistość liści jest epoksykonazol (np. Soprano 125 SC 1 l/ha).

Dodatkowo tą substancję możemy znaleźć w preparacie Juwel TT. W Polsce nie ma obecnie rejestracji w ochronie buraka, ale według badań niemieckich preparat wykazuje świetne efekty grzybobójcze i fizjologiczne dla roślin, dzięki zawartości w składzie strobiluryny. Strobiluryny w połączeniu z dobrze działającymi interwencyjnie triazolami gwarantują skuteczna ochronę.

Bardzo ciekawym i skutecznym rozwiązaniem jest fungicyd Amistar Xtra 0,7-0,8 l/ha (azoksystrobina, cyprokonazol), który niestety w polskich warunkach nie posiada rejestracji w buraku cukrowym. Warto wspomnieć, iż strobiluryny oprócz dobrego działania fungicydowego wykazują również efekt fizjologiczny wpływający w sposób istotny na zawartość sacharozy w korzeniach buraka cukrowego.

Należy wspomnieć o bardzo skutecznym działaniu na Cercosporę innych triazoli (difenokonazol jaki i flutriafol). W przypadku, gdy pierwszy zabieg zostanie wykonany terminowo, można się spodziewać, że buraki będą chronione przez okres 4 tygodni. Należy pamiętać, że fungicydy wykazują największą skuteczność, kiedy są stosowane zapobiegawczo. Kolejna aplikacja fungicydów powinna nastąpić po około 4 tygodniach od wykonania pierwszego zabiegu. W warunkach wystąpienia dużych opadów atmosferycznych nie należy zwlekać z wykonaniem zabiegu.

Oprócz wyżej wspomnianych mieszanin, możemy tutaj zastosować epoksykonazol z tebukonazolem (około 150 g s.a.) np. Soprano 125 SC 0,7 l/ha + tebukonazol. W walce z chorobami buraka cukrowego warto zastosować rotację w substancjach aktywnych, lecz w każdej mieszaninie powinien występować triazol. W celu uzyskania lepszej kondycji roślin, a zarazem plonu i jakości korzeni do zabiegów fungicydowych warto dodać biostymulatory (Calkorium bądź imPROver+).

Wysokość plonu i zawartość cukru w buraku cukrowym a odżywianie dolistne

Oprócz doglebowej aplikacji nawozów, korzystny wpływ na plony i jakość korzeni buraka wywiera dolistne dokarmianie tej rośliny. Należy dodać, że burak ze względu na brak substancji woskowatej na liściach oraz na ich znaczną powierzchnię, szczególnie dobrze wykorzystuje wnoszone w ten sposób składniki. Z makroelementów dolistnie najczęściej aplikowany powinien być:

• azot aminowy, który stymuluje rozwój korzeni w postaci produktu NHCa DELTA,
• potas zawarty w produkcie ProKali+,
• fosfor, który pełni znaczącą funkcję w rozwoju roślin w początkowym okresie wegetacji (PROleaf MakroP),
• siarka oraz magnez, które powinny być aplikowane w postaci siedmiowodnego siarczanu magnezu.

Z mikroelementów należy zwracać szczególną uwagę na dobre zaopatrzenie roślin buraka w bor, mangan, miedź, natomiast mniejsze znaczenie ma molibden i cynk. PROCAM stworzył szeroką ofertę nawozów mikroelementowych zawierających odpowiednio zbilansowane pierwiastki a należą do nich:

• PROLEAF MAX 4.0
• PROchelat MAX
• PROCAM Bor+
• Cynkophos PRO+

Dokarmianie dolistne buraka zaleca się w następujących trzech terminach:

1. po wytworzeniu 4–8 liści właściwych;
2. po 2–3 tygodniach przed zwarciem międzyrzędzi;
3. następne opryski można połączyć z ochroną roślin buraka przeciwko chorobom (np. chwościkowi) i szkodnikom (np. mszycom).

Należy pamiętać, że do nawożenia dolistnego makroelementami jak i mikroelementami, doskonale sprawdza się wspomniany już dodatek biostymulatorów (imPROver+ lub Calkorium).

Prawidłowe podejście do stosowania nawożenia dolistnego buraka cukrowego potrafi zniwelować błędy w przedwschodowym, głównym nawożeniu i przyczynić się do wzrostu plonów korzeni na poziomie 10-15% oraz podnieść zawartość sacharozy nawet do 2%.

Więcej informacji na temat prawidłowej agrotechniki buraka cukrowego możecie Państwo uzyskać od doradców firmy PROCAM pracujących w Waszych regionach.

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone na etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa, o których mowa na etykiecie.