Rzepak ozimy to roślina prosta w uprawie, aczkolwiek wymagająca szerokiej wiedzy agrotechnicznej i przewidywania warunków pogodowych. Do tej uprawy nie możemy zabierać się na ostatnią chwilę i naśladować tego, co robiliśmy rok wcześniej. W jednym roku lepsza będzie orka, a w innym siew w mulcz, czy też przysłowiowa uprawa uproszczona.

Agrotechnika wymaga konkretnej analizy sytuacji, jaka aktualnie panuje na polu. W ubiegłym roku ważny był „minutowy” siew, aby zachować jak najwięcej wody, której i tak brakowało. Tak samo było z przedplonami, niby najlepsze to te, które schodzą wcześnie z pola, m.in. jęczmiona. Jednak w zeszłym roku wczesne zbiory i duże samosiewy jęczmienia za bardzo przesuszyły glebę i mieliśmy ogromny problem ze wschodami roślin. Innymi bardzo dobrymi przedplonami są rośliny strączkowe, które nie tylko poprawiają warunki glebowe, ale i wnoszą makroelementy potrzebne na starcie wegetacji. Strukturę zasiewów planujemy z wyprzedzeniem, ale co roku musimy mieć jakieś wyjście awaryjne, aby dokonać zmian podyktowanych warunkami pogodowymi.

Zabezpiecz rzepak ozimy

Kolejnym tematem jest zaprawianie nasion neonikotynoidami. Nie mamy jeszcze informacji, czy będzie to możliwe, ale i tak możemy zastosować preparat Delia STOP do higienizacji środowiska glebowego, który doskonale chroni rośliny przed śmietką kapuścianą. Ten preparat skutecznie ogranicza występowanie tego patogena. Jak wykazały zarówno doświadczenia, jak i produkcja w ostatnich latach, ogranicza go na dłużej, w porównaniu z zaprawami opartymi na chemii syntetycznej. Każdy rok czy sezon jest inny, ale w tym artykule postaramy się pokrótce nakreślić, co powinniśmy zrobić, aby uprawa rzepaku ozimego była miła, przyjemna i co najważniejsze opłacalna w każdych warunkach.

Przygotowanie stanowiska

Pole pod rzepak ozimy powinno być uprawione bardzo starannie. W pierwszej kolejności należy zerwać ściernisko po przedplonie, aby przerwać parowanie gleby. Wykonanie płytkiej uprawy za pomocą talerzówki, czy też grubera na około 5-7 cm spowoduje dodatkowo dobre wymieszanie słomy z glebą. Co zapoczątkuje jej rozkład i ułatwi późniejszą uprawę. Jest to najlepszy moment na zastosowanie preparatu bakteryjnego Biogen Rewital czy Mycocell (FCA) w celu szybszej mineralizacji słomy i wzrostu flory bakteryjnej w glebie. Stosując Mycocell, który w swym składzie zawiera szczep grzyba Coniothyrium minitans, mamy do czynienia z pierwszym zabiegiem niefungicydowym do walki z niebezpieczną chorobą w rzepaku, jaką jest zgnilizna twardzikowa. Zabezpieczamy naszą plantację przed wystąpieniem tego groźnego patogena, już na etapie przygotowywania gleby.

Uprawa ścierniska przyspiesza kiełkowanie nasion samosiewów zbóż i chwastów, które będzie można zniszczyć przy kolejnych zabiegach. Gleba pod rzepak ozimy powinna być głęboko spulchniona, dlatego wykonuje się orkę na głębokość 25-30 cm. Orki nie wolno pozostawiać bez wyrównania – bryły bardzo szybko zasychają, co utrudnia ich późniejsze rozbicie. Przy uprawie uproszczonej powinniśmy również zrobić uprawki na podobną głębokość lub wykonać głęboszowanie, zwłaszcza na glebach mocno zbitych. Umożliwi to rozwój mocnego systemu korzeniowego w głębszych warstwach i poprawi warunki siewu.

Potrzeby pokarmowe rzepaku

Przed tymi zabiegami należy wysiać nawozy mineralne – Prosan PK lub jedną z Profosek. Potrzeby pokarmowe rzepaku zaspokaja się przez nawożenie doglebowe i dokarmianie dolistne. Ilość zastosowanych makroskładników dobieramy w zależności od zasobności gleby i potencjału plonowania danej plantacji. Polecamy zastosowanie Profoski 9:15:28 w dawce 300-400 kg/ha lub 350 kg/ha Prosanu PK 12:10. Pochodzenie organiczne Prosanu powoduje wysoką przyswajalność w stosunku do nawozów mineralnych, dzięki czemu są nawozami tańszymi i lepiej wykorzystywanymi przez rośliny. Prosan PK zawiera bardzo duże ilości mikroelementów, takich jak: Mn, Cu, Mo, Zn, Se. Nie zakwasza gleby, a zawartość 20% CaO w nawozie powoduje, że jego przyswajalność jest bardzo dobra.

Na gleby w lepszej strukturze stosujemy Microsol BTC w dawce 150-200 kg/ha, który posiada w swoim składzie również szczepy grzyba Coniothyrium minitans i Trichodermę oraz bakterię Bacillus subtilis. Nawozy te poprawiają strukturę gleby oraz przyspieszają rozkład resztek pożniwnych. W późniejszym okresie polecamy zastosowanie siarki w dawce ok 15-20 kg/ha, co odpowiada 100-130 kg/ha znanego już wszystkim Prosanu NS.

Prawidłowa obsada

Jeżeli mamy już odpowiednie warunki do siewu należy zadbać o właściwą obsadę rzepaku. Zbyt gęste siewy powodują mniejszy odstęp między roślinami, który wpływa niekorzystnie na przezimowanie plantacji. Zagęszczony rzepak ozimy wytwarza mniej zawiązków pędów bocznych i mniej łuszczyn. Wzrasta ryzyko wylegania łanu i większej presji ze strony chorób. Odpowiednia norma wysiewu to 40-50 roślin/m² dla odmian hybrydowych i 50-60 roślin/m² dla odmian populacyjnych. Z reguły większość producentów pakuje nasiona w jednostki siewne, populacyjne 2 mln żywych nasion, zaś hybrydowe 1,5 mln, które to wystarczają na obsianie ok. 3 ha.

Pamiętajmy jednak, że każda odmiana, partia nasion, może mieć inną masę tysiąca nasion, co zasadniczo zmienia normę wysiewu. Zawsze należy sprawdzać MTN na opakowaniu i dostosować do niej ilość wysiewu w kg. Pomocny w wyliczeniu normy wysiewu może okazać się powyższy wzór, a także informacje zawarte w tabeli nr 1.

Kluczowy dobór odmiany

Bardzo ważnym elementem planowania produkcji rzepaku jest prawidłowy dobór odmian przystosowanych do warunków panujących na danym polu. Wybierając odmianę bierzemy pod uwagę:

• termin siewu,
• rodzaj gleby,
• mrozoodporność (Hamilton, LG Absolut, Alexander, DK Exotter),
• i podatność na choroby.

Przy wczesnych siewach wybierajmy odmiany liniowe np. Mandril lub Arabella, a przy późnych siewach te o szybkim tempie wzrostu np. odmiany hybrydowe, które lepiej radzą sobie w warunkach stresowych (Hamilton, Alexander, czy też LG Absolut). Poza tym na polach, na których występuje kiła kapustnych proponujemy doskonałe odmiany, jakimi są LG Augusta, jak również sprawdzona w warunkach polowych od wielu już lat odmiana SY Alister. Aby poprawić start rzepaku firma PROCAM zaleca wysiew nasion zaprawionych w technologii PowerSeeds. Do tego stosujemy produkt o nazwie SuperPower z firmy Biogen. Zastosowanie preparatu przyczynia się do wzrostu odporności na suszę, ze względu na lepiej rozwinięty system korzeniowy. Wpływa on również na wzrost korzeni włośnikowych, co poprawia intensywność pobierania składników pokarmowych.

Preparat wpływa na:

• wyższy wigor nasion (szybszy rozwój siewki),
• bardziej wyrównane wschody,
• lepiej wykształcony system korzeniowy.

Przeczytaj również o:

Zabiegach Herbicydowych w uprawie rzepaku.

Zastosowaniu fungicydów i regulatorów wzrostu w Jesiennym Programie Ochrony Rzepaku – PROCAM 2019.

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone na etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa, o których mowa na etykiecie.