Szara pleśń
Choroby

Botrytis cinerea

Charakterystyka szarej pleśni

Szara pleśń jest jedną z najgroźniejszych chorób grzybowych roślin uprawnych, dlatego warto stosować odpowiednie środki zaradcze, by nie doprowadzić do jej rozwoju.

Szara pleśń – objawy choroby

Szara pleśń objawia się obecnością szarego, pylącego nalotu, który można zauważyć na wszystkich częściach rośliny. Głównym symptomem porażenia siewek jest zbrunatnienie łodyg. Na pędach natomiast pojawiają się eliptyczne, wodniste zmiany, które w warunkach wysokiej wilgotności przybierają formę pierścieni. Na liściach zmiany najczęściej pojawiają się w miejscach uszkodzeń. W wyniku infekcji owoce brunatnieją i gniją. 

Jak rozpoznać szarą pleśń?

Rozpoznanie szarej pleśni jest możliwe dzięki charakterystycznemu, pylącemu nalotowi. Nalot ten jest wynikiem rozwoju zarodników grzyba. Dodatkowo pojawiają się na nim sklerocja – przetrwalnikowe formy choroby.

Okres i miejsce występowania szarej pleśni

Szara pleśń jest szeroko rozpowszechniona w rejonach uprawy roślin, zarówno pod osłonami, jak i na otwartych polach. Może zaatakować rośliny na każdym etapie ich rozwoju, a nawet już po zbiorach – podczas przechowywania.

Kiedy może się pojawić szara pleśń?

Szara pleśń może pojawić się w każdym sezonie wegetacyjnym, szczególnie podczas długotrwałych okresów wilgotnej i chłodnej pogody. Patogen ten często występuje w miejscach o słabej wentylacji, takich jak szklarnie i tunele foliowe oraz zbyt gęste uprawy polowe.

Szkodliwość szarej pleśni

Szara pleśń może spowodować spadek plonu sięgający nawet 60% w przypadku silnego porażenia. Choroba obniża również jakość plonu, co ma znaczący wpływ na wartość handlową produktów rolnych. Dodatkowo formy przetrwalnikowe szarej pleśni, pozostawione wraz z resztkami pożniwnymi, mogą być przyczyną infekcji roślin w kolejnym sezonie.

Jak zapobiec rozwojowi szarej pleśni?

Zapobieganie szarej pleśni opiera się na:

  • usuwaniu resztek pożniwnych, ponieważ martwe części roślin są głównym źródłem infekcji,
  • zapewnieniu odpowiedniego przewietrzania m.in. poprzez odpowiednią gęstość siewu czy wietrzenie tuneli foliowych i szklarni,
  • stosowaniu kwalifikowanego, zaprawionego materiału siewnego.

Ważne jest także unikanie nadmiernego nawożenia azotem i eliminacja szkodników, które mogą spowodować osłabienie roślin.

Szara pleśń – zwalczanie

Zwalczanie szarej pleśni obejmuje zarówno działania profilaktyczne, jak i stosowanie fungicydów. Aby środki ochrony roślin były skuteczne, ważne jest stosowanie ich zgodnie z zaleceniami producenta i z zachowaniem bezpieczeństwa.

Skuteczne środki na szarą pleśń

Środek na szarą pleśń powinien być dobrany odpowiednio do gatunku uprawy, w jakie choroba się pojawiła. Przed zastosowaniem należy sprawdzić wszelkie informacje dotyczące produktu.

W jakich uprawach może się pojawić szara pleśń?

Szara pleśń atakuje szeroką gamę upraw, w tym rośliny ozdobne, rolnicze, warzywnicze i sadownicze. Pośród upraw warzywniczych bardzo często spotykana jest szara pleśń na pomidorach, czy szara pleśń na ogórkach, w uprawach jagodowych – szara pleśń na malinach i truskawkach, w sadach – szara pleśń jabłoni, a w roślinach ozdobnych – szara pleśń na róży. Choroba jest szczególnie groźna dla upraw szklarniowych czy w tunelach foliowych, gdzie wysoka wilgotność powietrza sprzyja jej rozwojowi.

Cykl rozwojowy szarej pleśni

Szara pleśń jest powodowana przez zarodniki przenoszone przez wiatr i krople wody. Źródłem infekcji mogą być resztki roślinne pozostawione na polu, czy też podłoże, które stanowią idealne środowisko do przetrwania grzyba. Zarodniki mogą również być przenoszone z udziałem wiatru i kropli wody.

Przyczyny rozwoju szarej pleśni

Szara pleśń może pojawić się w szerokim zakresie temperatur, przy czym sprzyjają jej wilgotne i pochmurne warunki pogodowe. Głównymi przyczynami rozwoju choroby są pozostawione resztki roślinne, zainfekowany materiał siewny, brak odpowiedniego przewietrzania.

Skutki rozwoju szarej pleśni

Skutkiem rozwoju szarej pleśni jest znaczne obniżenie wysokości i jakości plonów. Choroba może zaatakować każdą część rośliny, co prowadzi do brunatnienia, gnicia i zamierania porażonych części.

Czytaj więcej